Hans Theys

__________

Hans Theys


Het barokke van tijdelijke verblijven

Over een tentoonstelling van Ives Maes

Gisteren ben ik voor de tweede keer gaan kijken naar deze tentoonstelling, die op het eerste gezicht bestaat uit een aantal lichtbakken met geënsceneerde foto’s. De foto’s werden gemaakt in architecturale omgevingen die tot stand kwamen om wereldtentoonstellingen te herbergen. In deze surreële of anderszins onwennig aandoende omgevingen beelden acteurs scènes uit science fiction films uit. In een bijgaande documentaire film verklaart de kunstenaar dat hij een tegenspraak ziet tussen de hoopvolle toekomstverwachtingen van de wereldtentoonstellingen en de sombere teneur van science fiction films. Ik begrijp dat niet. Star Wars is geen pessimistische of cynische film. Waarom zou het maken van een onvatbaar, dubbelzinnig, of gewoon prachtig beeld niet voldoende kunnen zijn? Waar komt de waanidee vandaan dat beelden gerechtvaardigd moeten worden? Een van de mooie dingen aan deze tentoonstelling is dat sommige van deze schijnbare foto’s bewegen. In werkelijkheid gaat het in die gevallen niet om lichtbakken, maar om vermomde retroprojecties, die mogelijk gemaakt worden door vrijwel onzichtbare architecturale toevoegingen. Deze toevoegingen (ik heb er drie ontdekt) zijn eigenlijk herhalingen van architecturale elementen elders in het gebouw. Eén van deze elementen is een vreemd golvende, verticaal geribbelde muur, waarvan het origineel zich op de begane grond bevindt en de kopie op de eerste verdieping. Andere toevoegingen zijn een soort van classicistisch portaal en een gebogen wand die een reusachtige nis creëert. Deze fijnzinnige architecturale ingrepen herhalen de megalomane, eclectische architectuur van de gebouwen die we aantreffen op de foto’s.  En hier en daar bewegen de foto’s dus. Heel traag in het geval van een vijver met reflecties, flitsend in een ‘foto’ met aanknippend laser-zwaard. Ives Maes maakte ook ander prachtig werk, zoals biologisch afbreekbare landmijnen en recycleerbare vluchtelingenkampen. Het pleit voor hem dat hij een tentoonstelling maakt zonder te leunen op de kracht van dit oudere werk. Ook al keert het natuurlijk terug in het thema van de tijdelijke verblijven, die deze vreemde Expo-paleizen zijn. Verder vindt u in deze tentoonstelling enkele andere, uitgekiende werken van andere kunstenaars, waarmee Maes de eigen tentoonstelling verrijkt; een mooie spiegelende ruimte van Dan Graham, een spiegelwerk van Luciano Fabro, een Star Trek filmkus van Douglas Gordon enz. Indrukwekkend!

Montagne de Miel, 15 november 2008