Panamarenko
Toymodel of Space, 1993
Op de videofilm Toymodel of Space zit Panamarenko in de pilotenstoel van zijn V1 Barada Jet – een klein eenpersoonsstraalvliegtuig in balsahout, een soort V1 met afgezaagde vleugels – terwijl hij over de natuur van het heelal praat. De ambitieuze bedoeling van Toymodel of Space wordt verwoord op de doos van de video: ‘het mechanisch model achter Kwantum’ aan het licht brengen. Panamarenko presenteert Toymodel of Space als een nieuwe manier om de werkingen van het heelal te begrijpen. Toymodel kadert in een veel ruimere theorie, die wortelt in Panamarenko’s voorkeur voor pre-Einsteinfysica. Panamarenko’s uitgangspunt is dat hij niets zomaar aanneemt. Hij gelooft in de intuïtie als drijvende kracht van de kunstenaar. Hij onderzoekt en herberekent alles zelf. Uit de wetenschap distilleert hij eigen afleidingen, theorieën en brouwsels. In Toymodel stelt hij de kwantumtheorie van Einstein in vraag, wegens te complex, en stelt hij een alternatief voor op basis van het veel eenvoudiger mechanische model. Het echte beeld van de natuur moet volgens hem veel eenvoudiger en wonderlijker zijn. De praktische bedoeling van Toymodel of Space is ook te omschrijven in simpele termen: het realiseren van een ‘echte’ bemande vlucht door krachten te gebruiken die al in het universum aanwezig zijn.