Hans Theys

__________

Hans Theys


Besliste incisies
Over het werk van Bernd Lohaus
 

Bernd Lohaus werd in 1940 geboren in Düsseldorf, waar hij na een klassieke opleiding tot beeldhouwer, gaat studeren aan de academie, in de klas van Joseph Beuys. Zijn eerste tentoonstelling vindt plaats in Madrid in 1965 en heet El Nascimiento del Huevo (De geboorte van het ei). Er is een stoel te zien waarvan de poten rusten op vier verse eieren. Er vinden ook happenings plaats. Er worden eieren gegeten en stuk gegooid op papier dat aan de muur hangt. Een van de happenings bestaat erin het alfabet in vier verschillende talen gelijktijdig te laten opzeggen, waarbij de letter die overeenstemt met de eerste letter van de gebruikte taal, vervangen wordt door de naam van die taal (a, b, c, Deutsch, etc.), waardoor de aanvankelijke simultaneïteit contrapuntisch wordt. Een andere interventie bestaat in het laten aflopen van een wekker. Twee jaar later toont Lohaus in de Brusselse New Smith Gallery werken met touw en ‘coudrages’: papier of stof, dat bewerkt wordt met naald en draad.

Nu, meer dan veertig jaar later, maakt Lohaus nog steeds sculpturen die kenmerken van deze eerste interventies in zich dragen. Zijn werk is zeer verscheiden, maar tegelijk heel consequent. Of het nu gaat om bronzen of houten sculpturen, met bijenwas ingestreken kratjes of dozen, potloodtekeningen, aquarellen of werken met touwen, telkens weer getuigt zijn werk van een gebalde en nederige benadering, die uitmondt in een krachtige ruimtelijke en poëtische zegging. Hoe langer je naar dit werk kijkt, hoe meer het ontroert. Het is compromisloos, teder en eerlijk.

Het werk van Lohaus kan je zien als een reeks van besliste incisies, die een eind maken aan een tijd van kijken en overwegen. De aflopende wekker kerft de lucht als een beitel. Tegelijk blijven deze incisies huiveren aan de oppervlakte. Lohaus werkt met heel hard hout, dat zich niet makkelijk leent tot bewerking. Zijn inscripties zijn minimaal. Soms wordt het hout enkel beroerd met krijt.

Door het ondiepe van de inscripties, verkrijgt het werk van Lohaus iets architecturaals. De sculptuur wordt een voorwerp met een fascinerende huid, die er van dichtbij uitziet als een landschap. De bronzen sculpturen zijn architecturale modellen voor reusachtige stapelingen: altaren, kapellen, hunebedden.

Tegelijk liggen de grote, zware balken als littekens op de huid van de aarde.

Kortom, u kan deze sculpturen zien als peinzende drenkelingen, op de bodem geschommeld zoals in het gedicht van Rimbaud. U kan er een verwantschap in zien met de ‘Coudrages’ uit 1967: gedichten van iemand die ervan houdt een oppervlak voorzichtig te beroeren. U kan ernaar kijken als naar architecturale voorstellen. Of u kan ernaar kijken zoals u wil.
 

Montagne de Miel, 30 april 2009