KUNSTENAARS / ARTISTS
__________
Hans Theys
Gemaakt is gemaakt
Over het werk van Walter Swennen
De poëtica van Walter Swennen (1946) wordt gekenmerkt door een radicale stellingname, die hij zelf samenvatte in de zin: “Les écouteurs ne font pas la musique” (de koptelefoon en het publiek creëren niets). Voor Swennen impliceert dit de totale autonomie van het kunstwerk, dat niet hoeft te worden begrepen en geen ontroering dient op te roepen. Het kunstwerk moet niets. Het dankt zijn status aan het feit dat het is gemaakt door een kunstenaar.
In schilderkunstige zin betekent dit dat het doel van het schilderen er louter in bestaat een schilderij te maken. Behalve als textuur, als object, kunnen we een schilderij van Swennen opvatten als het resultaat van een handelend nadenken over de onmogelijkheid een meetbare diepte te creëren binnen een vlak. Daarom bevatten zijn werken geen perspectivische diepte, arceringen, schaduwen of verschuivende waarden, tenzij als onderdeel van een gevonden, vaak anatomisch of ruimtelijk onzorgvuldig uitgevoerde tekening. Die wordt dan gekopieerd als onderdeel van een stapsgewijs opgebouwd schilderij, dat zich voordoet als het toneel van een louter picturale diepte. Zo’n schilderij kan bestaan uit een ondergrond, een (meestal gekopieerde) figuur en een toevoeging van een streep of vlak, bijvoorbeeld aangebracht met een paletmes, zodat het vlak een andere textuur krijgt dan de ondergrond en daardoor lijkt te gaan zweven voor het schilderij of althans de ‘achterliggende’ lagen (zoals de witte spatten die Bacon soms gooide naar afgewerkte schilderijen als het rechterluik van Triptych – May - June 1973).
In het schilderij Pirate (2007) zijn we getuige van de zonderlinge ontmoeting van twee geprepareerde ‘fonds’ die even breed bleken te zijn en samen dezelfde hoogte hadden als het afgewerkte, maar nog niet bevredigende portret van de piraat. Dit portret is geschilderd op een plank die doorschemert in de uitrusting van de piraat (vooral in de omgeslagen boorden van zijn laarzen, waar de plank ronduit onbeschilderd blijft). De laatste toevoeging aan het schilderij waren de zwarte schijfjes, die geplaatst zijn waar de plank kwasten bevatte. Zo struikelt de schilder in de materie, schilderijen makend die je vooraf niet kan bedenken.
Montagne de Miel, 30 maart 2010